Utrecht Multiple Color Gradient Skyline Banner

16 mei: lezing over “Van Plato tot Blavatsky” – Wim Leys.

Hoe en waarom is de oosterse wijsheid, waarvan we zoveel in de theosofie aantreffen, in het Westen terechtgekomen?
De theosofie erkent een tweevoudige beweging van de geest die in de materie moet afdalen en die weer uit de materie moet opstijgen. “De kringloop der noodzakelijkheid” (HPB). Dit geldt voor alle “werkelijkheden” die er zijn, van de grootste universa tot de kleinste wezentjes. Het is een oerprincipe.
Vanuit dit theosofische gezichtspunt doorlopen we deze avond de geschiedenis van de westerse filosofie.

Wim Leys is geboren 1947. Werd lid van de Theosofische Vereniging in Nederland in 2003, bij Loge Den Haag. Bij die loge is hij penningmeester en voorzitter geweest en heeft hij in de programmacommissie gezeten. In 2015 werd Wim nationaal voorzitter van de TVN, tot 1 juni 2024. Hij geeft lezingen, cursussen en leidt studiegroepen.

 

 

12 mei: online lezing over “Christelijke mystiek door de eeuwen heen – van de vroege woestijnmonniken tot aan de middeleeuwse- en moderne tradities.”

Door de eeuwen heen heeft de christelijke mystiek zich ontwikkeld als een spirituele weg van innerlijke verdieping, contemplatie en eenheid met God of het Absolute. De mystieke weg is voor hen die die verlangen naar een diepere werkelijkheid en verbinding met het Absolute of God.
Mystiek kan het best worden bezien als een ervaring—een weg die niet slechts met het verstand, maar vooral vanuit de ziel vanuit Liefde en met het hart bewandeld wordt.

Tijdens de lezing bespreken we de Christelijke mystiek en laten we ons inspireren door de levens en ideeën van toonaangevende mystici. We starten bij de mystieke en ascetische praktijken van de woestijnvaders en -moeders, die in de eerste eeuwen van onze jaartelling een radicaal leven van gebed en afzondering nastreefden.

Vervolgens gaan we in op hoe zich in de middeleeuwen nieuwe mystieke wegen ontvouwden: Bernardus van Clairvaux sprak over de liefde die de ziel verheft, Meester Eckhart over de geboorte van God in het diepst van de mens, en de Rijnlandse mystici over het loslaten van het ik om op te gaan in de Eeuwige. Hierin spelen thema’s als de ‘donkere nacht van de ziel’, de innerlijke stilte en de liefde als transformerende kracht een centrale rol.

De zoektocht naar de mystieke ‘ongrond’ van het bestaan gaat daarna verder, van de extatische visioenen van Hildegard van Bingen tot de mystiek van Hadewijch, en van Teresa van Ávila’s innerlijke burcht tot de duisternis die bij Johannes van het Kruis een doorgang naar een dieper licht werd.

In de moderne tijd vinden deze tradities nieuwe stemmen, zoals die van Thomas Merton, Simone Weil, Evelyn Underhill en andere hedendaagse vormen van contemplatief gebed en christelijke meditatie.

Mystiek is niet enkel een menselijke zoektocht naar het goddelijke, maar, zoals Evelyn Underhill het verwoordde, ook het werk van God in de mens—een diep transformatief proces waarin de ziel langzaam wordt geopend voor een werkelijkheid die haar overstijgt. De mens wordt daarmee niet slechts een zoeker, maar een ontvanger, een ruimte waarin het goddelijke of Absolute zich kan voltrekken.

Meer info en aanmelden: klik hier.

11 mei: film + lezing voor jong theosofen: De verborgen waarheid van mythen en sprookjes

Op zondag 11 mei 2025 organiseert de groep van jong theosofen (t/m 40 jaar) een filmmiddag met lezing over de verborgen waarheid achter mythen en sprookjes. Joseph Campbell, religiewetenschapper en filosoof, onderzocht mythen en verhalen van over de hele wereld en probeerde hiervan de diepere betekenis te begrijpen. Geïnspireerd door het werk van Carl Jung distilleerde hij hieruit verschillende universele archetypen, zoals die van de reis van de held (‘the hero’s journey’). Wat kunnen we van deze archetypen leren? En hoe hebben deze archetypen betrekking op ons eigen leven? De film over Joseph Campbell wordt gevolgd door een lezing van oud-voorzitter van de Theosofische Vereniging Wim Leys, die in zal gaan op de diepere betekenis van sprookjes en hoe deze het proces van zelftransformatie beschrijven, en ook terug te voeren zijn tot de mysterieverhalen uit de oudheid. Wat voor levensinzicht hebben deze ons vandaag de dag te bieden?

Meer info en aanmelden: klik hier.

18 april: Start Studiegroep “Theosofie: wegwijzer, pad of levensles?”

Deze studiegroep is iedere derde vrijdag van de maand van 14.00 tot 16.00 uur, te beginnen op
18  april. We lezen en bespreken samen het boek  ‘Een benadering van theosofie’ door Danielle Audoin. Het doel van deze studiegroep is om plezier te krijgen in het doorgronden en ontsluieren van
kernbegrippen binnen de theosofie. De ‘benadering’ van Audoin leent zich uitstekend om de essenties te verduidelijken, waardoor we er samen prima over kunnen praten, … alsof we het begrijpen! Hoe we dat bedoelen, komt zeker ook ter sprake.
De doelgroep zijn mensen die (n)iets weten over theosofie en die zoeken naar ‘de rode draad’ waar zij aan kunnen trekken om zelf op een spirituele ontdekkingstocht te kunnen gaan met behulp van theosofie.
Iedere bijeenkomst presenteren we een hoofdstuk uit het boek en leggen we verbanden met andere theosofische literatuur of leringen. Daardoor krijgen de deelnemers gaandeweg een idee over hoe zij zelf met theosofie (en met de omvangrijke theosofische literatuur) kunnen omgaan.

De fundamentele stelling van de theosofie is de eenheid van alle leven. Hoe kunnen wij deze eenheid ervaren? Hoe kunnen wij ons hiervan werkelijk bewust worden? De theosofie leert dat wij over alle instrumenten beschikken om ons hiervan bewust te worden, en om ons bewust te worden van onze ‘goddelijke aard’.

De ‘aftrap’ wordt iedere bijeenkomst gedaan door de studiegroep-begeleiders, waarna we vervolgens vooral in gesprek gaan. Er zijn zeven of acht bijeenkomsten (niet in de zomermaanden). 
De studiegroep wordt begeleid door Karin van Beers en Adriaan Klaasse … alsof zij het begrepen hebben (met een knipoog).

Aanschaf van het boek dat we gebruiken is noodzakelijk. Kosten van het boek (inclusief verzending)
€ 11,45. Het boek is hier verkrijgbaar.
Voor info en contact:

11 april: lezing over “Krishnamurti The Sacred” (1) – Peter Jonkers

Is er in het leven iets dat heilig is? Iets dat niet door het denken is uitgedacht? Kan dit leiden tot juist handelen?

Hierover gaan we in gesprek aan de hand van een video waarop Krishnamurti zelf aan het woord is.

Over Peter Jonkers:  Peter Jonkers is sinds 1986 betrokken bij de voortzetting van het werk van Jiddu Krishnamurti. Hij is bestuurslid van de Vereniging Leerproject, die o.m. als doelstelling heeft: het organiseren van bijeenkomsten die geïnspireerd zijn door het gedachtegoed van Jiddu Krishnamurti, met name door de uitspraak die hij op 3 augustus 1929 in Ommen deed: “My only concern is to set men absolutely, unconditionally free.”

21 maart: lezing over “Kabbala: het Schone, het Goede en het Ware” – Magda van der Ende

De kabbala, ‘het ontvangen’ de van oorsprong joodse mystieke traditie, kent de principes van het schone, het goede en het ware. Ervaringen van schoonheid, van het goede en het ware kunnen gezien worden als reflectie van het in de schepping alomtegenwoordige goede op verschillende lagen van het bestaan. In de bijbelse scheppingsmythe spreekt God en schept al sprekend. Na elke schepping ziet God dat het ’tov’ (tof in het Nederlands), goed is. Ware woorden zijn creatief, goed en mooi.

Aan de hand van de jakobsladder en de levensboom licht Magda van der Ende deze begrippen toe. Naarmate het zielenbewustzijn van de mens toeneemt, kan de onderlinge samenhang dieper doorvoeld en ervaren worden. De schoonheid van de fysieke wereld zien is als een poort naar het willen doen van het goede en dat kan vervolgens een poort naar het ware worden. Het oefenen van deze kwaliteiten is het werk van de mens die heel wil zijn. Heelheid is te zien als de potentie van de mens om het schone, het goede en het ware samen te laten vallen.

Magda van der Ende studeerde theologie in Utrecht en Cluj/Kolozsvár in Roemenië. Ze volgde vele jaren lessen bij de kabbalist Z’ev ben Shimon Halevi en vertaalde een van zijn boeken in het Nederlands: Kabbala en Exodus.

Van haar hand verscheen in 2019 het boek Zeg me, wie ben je…, een inleiding in de kabbala aan de hand van tien bijbelse vrouwen. Ze geeft vanuit ‘De Expeditie’ in Amersfoort les en lezingen en begeleidt mensen in hun geestelijke ontwikkeling.

 

23 februari: Studiedag over Hildegard von Bingen o.l.v. David Nieuwejaers

De Inschrijving voor deze dag is gesloten. U kunt zich nog wel aanmelden voor de wachtlijst.

Goedheid, waarheid en schoonheid vormen een goddelijke drie-eenheid. Zij zijn drie aanzichten van de ene werkelijkheid die aan alles wat bestaat ten grondslag ligt. Zij geven niet alleen uitdrukking aan het Heilige, zij vormen ook even zoveel wegen ernaartoe. Deze drie wegen worden van oudsher geassocieerd met wetenschap (het ware), religie (het goede) en de kunsten (het schone); maar dan niet opgevat als drie gescheiden domeinen, die vaak meer de prins der wereld dienen dan de Heilige, maar als een drievoudige werkzaamheid van de ziel. In de diepste zin is goedheid immers altijd waar en schoon; is waarheid altijd schoon en goed, en is schoonheid altijd waar en goed. Iemand die vanuit deze bezieling leeft en werkt, kan met recht een homo universalis, een universele mens worden genoemd.

Zo’n universeel mens herkennen we in de 12e eeuwse mystica, arts en componiste Hildegard van Bingen (1098-1179). Reeds in haar tijd was ze vanwege haar visioenen en vrijgevochten geest een veelbesproken figuur, maar niet minder opvallend is hoe zij juist nu, vele eeuwen later, op zoveel belangstelling kan rekenen. In haar leven en werk herkennen we immers een inspiratie waarnaar velen zo naarstig op zoek zijn, een wijsheid die geen scheiding kent tussen het religieuze hart, het wetenschappelijk denken en het kunstzinnig handelen. Haar theologie mag dan traditioneel en orthodox zijn – in 2012 is zij zelfs uitgeroepen tot Kerklerares – haar goddelijke imaginaties ontsluiten nog steeds diepere lagen van de christelijke mysteriën.

Op deze studiedag ontdekken we hoe voor Hildegard God, kosmos en mens onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Aan de hand van enkele van haar teksten, mede opgeluisterd door haar liturgische muziek, wordt duidelijk dat ware menswording slechts mogelijk is indien het ware, het goede en het schone niet langer gescheiden zijn, maar juist elkaar verhelderen en versterken. In een wereld die wordt gekweld door toenemende polarisatie en zieldodend materialisme, waar ook de schepping zucht naar verlossing, is dit een boodschap die ons nog steeds kan inspireren. 

Dagindeling
10:00u             Welkom en koffie.

10:30u             Lezing – Visioenen van waarheid, goedheid en schoonheid. De goddelijke wijsheid van Hildegard van Bingen
11:45u             Pauze
12:00u             Lezing – vervolg
13:00u             Lunchpauze: neem zelf lunchpakket mee – voor koffie en thee wordt gezorgd
14:00u             Beschouwing van enkele visioenen en teksten van Hildegard van Bingen
15:00u             Pauze
15:15u             Voortzetting beschouwing van enkele visioenen en teksten
16:00u             Afsluiting

David Nieuwejaers (Roef) is een onafhankelijk onderzoeker van traditionele westerse spiritualiteit, waarbij hij zich vooral verbonden voelt met christelijke theosofie en mystiek. Vanuit deze inspiratie heeft hij in 2010 de studiegroep Ad Fontes opgericht, en geeft hij regelmatig lezingen en studieklassen. Hij is tevens medeoprichter van The Fellowship of St Michael Archangel (Lillois, België), een gemeenschap van monniken en leken die tot doel heeft ruimte te scheppen voor het contemplatieve leven in dialoog met de spirituele zoektocht van de mens van vandaag. Professioneel is hij werkzaam aan de rechtenfaculteit van de Universiteit Maastricht.

Inschrijven is noodzakelijk
Daar het aantal plaatsen voor deze mooie studiedag beperkt is, is inschrijven beslist noodzakelijk. Reservering wordt pas definitief na betaling. Dit wordt door ons bevestigd. Een wachtlijst wordt aangelegd als het maximale aantal plaatsen wordt overschreden. Inschrijven uitsluitend via dit formulier. De link geeft informatie over kosten en betalingen. 

Plaats: Gebouw Loge Utrecht, 1e verdieping (geen lift aanwezig), Kruisstraat 307, 3581 GK Utrecht. De Kruisstraat, een zijstraat van de Biltstraat, is goed bereikbaar via openbaar vervoer. Betaald parkeren in parkeergarage Kruisstraat, of, op zondag gratis, op straat in de Kruisdwarsstraat en omgeving.

17 februari: Online lezing “Mantra en de Shiva Sutra”

De Shiva Sutra is een geweldig en diepgaand geschrift! Het bestaat uit een verzameling van zevenenzeventig aforismen die een van de basisgeschriften vormen van de traditie die bekend staat als het zogenaamde Kasjmir Shaivisme. De Shiva Sutra is een geweldige sutra voor wie een diepe duik wil nemen in de kennis van de aard van Bewustzijn – hier genoemd de Ultieme Werkelijkheid – en Goddelijke kracht die samenkomt in de monade, de ziel en de mens. De Shiva Sutra’s bieden een diepgaande beschrijving van hoe individuele en universele bewustzijnsaspecten elkaar beïnvloeden.

De Shiva Sutra’s, geschreven in het Sanskriet, worden beschouwd als openbaringen en werden eeuwenlang via een mondelinge traditie van leraar op leerling doorgegeven voordat ze in de late 8e of vroege 9e eeuw voor het eerst werden opgeschreven. Deze sutra’s behoren tot het Kashmir Shaivisme, een non-dualistische stroming die enkele overeenkomsten deelt met Advaita Vedanta, maar Shiva identificeert als de actieve Ultieme Realiteit van het universum.

Het eerste deel van de lezing richt zich op het concept van universeel bewustzijn volgens de Shiva Sutra, waarbij we dieper ingaan op hoe Bewustzijn de ware natuur van het Zelf is en hoe materiële kennis ontstaat door associaties met de fenomenale wereld. We bespreken de vier bewustzijnstoestanden, en de kracht van de wil die een centrale rol speelt in het pad naar spirituele verlichting.

Vervolgens gaan we in op de aard van goddelijke geopenbaarde Kracht in alles dat bestaat, de Shakti kracht, hier vinden we de bron van geluid – nada – en de bron van alle mantra. Het eerste aforisme of vers is van dit deel vertelt dan ook: ‘het denkvermogen is mantra’. Vervolgens verkennen we de opkomst van aangeboren kennis, waarbij we verder ingaan op hoe de geest intrinsiek ‘mantra’ is. En waarom mantra’s een effectieve manier om je bewustzijn te verhogen en te ontvouwen.
In het laatste deel van de lezing onderzoeken we de transformaties die een individu kan ondergaan op het spirituele pad. We bespreken hoe materiële kennis leidt tot binding aan de wereld door associaties, wat de rol van maya (illusie) is, en hoe spirituele beoefeningen kunnen helpen om deze illusies te overwinnen. Meditatie en innerlijke discipline worden zijn daarbij als essentiële middelen om hogere staten van bewustzijn te bereiken en volledige spirituele bevrijding te realiseren.

Onderwerpen in deze lezing:

  • Introductie van de Shiva Sutra’s en het Kasjmir Shaivisme
  • Wat de aard van Bewustzijn is volgens de Shiva Sutra
  • De aard van goddelijke kracht, Shakti, als bron van geluid en mantra
  • De aard van denkvermogen
  • Methoden voor bewustzijnsontplooiing
  • Relevante boeken en leraren

We laten ons inspireren door moderne en oude leraren zoals de theosoof I.K. Taimni, swami Lakshman Joo, indoloog Mark Dyczkowski en anderen!

Je ontvangt achteraf een samenvatting van de lezing en links naar geschriften, methodes, filmpjes die tijdens de lezing besproken worden. Je hoeft geen voorkennis te hebben. Meer informatie vind je op www.yogafilosofie.nl onder agenda of klik hier.

Aankomende evenementen