Tag: het schone

26 januari: Studiedag over de Filokalia o.l.v. David Nieuwejaers

De Filokalia (letterlijk ‘liefde voor het schone’) is een verzameling van teksten, gebaseerd op de ervaringen van contemplatieve meesters van de vroeg-christelijke kerk. Zij leren ons dat het onmogelijk is het ware te kennen, het schone te beminnen en het goede te willen, zolang we in de greep blijven van illusies en passies. Zolang we alles en iedereen, inclusief het Heilige, tot ‘objecten’ van ons handelen, onze emoties en onze gedachten maken, blijft het oog van het hart gesloten voor de wezenlijke aard der dingen. Er zijn twee contemplatieve praktijken die ons van deze blindheid voor de werkelijkheid kunnen genezen: waakzaamheid of open aandacht, en het gebed van het hart. De focus van deze dag zal liggen op de beoefening van waakzaamheid.

Het aantal deelnemers aan deze dag is beperkt. Op dit moment geldt er een wachtlijst. Voor meer informatie over de dag zelf en de aanmelding: klik hier.

Openbare lezing over “Kabbala: het Schone, het Goede en het Ware” – Magda van der Ende

De kabbala, ‘het ontvangen’ de van oorsprong joodse mystieke traditie, kent de principes van het schone, het goede en het ware. Ervaringen van schoonheid, van het goede en het ware kunnen gezien worden als reflectie van het in de schepping alomtegenwoordige goede op verschillende lagen van het bestaan. In de bijbelse scheppingsmythe spreekt God en schept al sprekend. Na elke schepping ziet God dat het ’tov’ (tof in het Nederlands), goed is. Ware woorden zijn creatief, goed en mooi.

Aan de hand van de jakobsladder en de levensboom licht Magda van der Ende deze begrippen toe. Naarmate het zielenbewustzijn van de mens toeneemt, kan de onderlinge samenhang dieper doorvoeld en ervaren worden. De schoonheid van de fysieke wereld zien is als een poort naar het willen doen van het goede en dat kan vervolgens een poort naar het ware worden. Het oefenen van deze kwaliteiten is het werk van de mens die heel wil zijn. Heelheid is te zien als de potentie van de mens om het schone, het goede en het ware samen te laten vallen.

Magda van der Ende studeerde theologie in Utrecht en Cluj/Kolozsvár in Roemenië. Ze volgde vele jaren lessen bij de kabbalist Z’ev ben Shimon Halevi en vertaalde een van zijn boeken in het Nederlands: Kabbala en Exodus. Van haar hand verscheen in 2019 het boek Zeg me, wie ben je…, een inleiding in de kabbala aan de hand van tien bijbelse vrouwen. Ze geeft vanuit ‘De Expeditie’ in Amersfoort les en lezingen en begeleidt mensen in hun geestelijke ontwikkeling.

Studiedag over “Visioenen van Goedheid, Waarheid en Schoonheid: de goddelijke wijsheid van Hildegard van Bingen” – David Nieuwejaers

Goedheid, waarheid en schoonheid vormen een goddelijke drie-eenheid. Zij zijn drie aanzichten van de ene werkelijkheid die aan alles wat bestaat ten grondslag ligt. Zij geven niet alleen uitdrukking aan het Heilige, zij vormen ook even zoveel wegen ernaartoe. Deze drie wegen worden van oudsher geassocieerd met wetenschap (het ware), religie (het goede) en de kunsten (het schone); maar dan niet opgevat als drie gescheiden domeinen, die vaak meer de prins der wereld dienen dan de Heilige, maar als een drievoudige werkzaamheid van de ziel. In de diepste zin is goedheid immers altijd waar en schoon; is waarheid altijd schoon en goed, en is schoonheid altijd waar en goed. Iemand die vanuit deze bezieling leeft en werkt, kan met recht een homo universalis, een universele mens worden genoemd.

Zo’n universeel mens herkennen we in de 12e eeuwse mystica, arts en componiste Hildegard van Bingen (1098-1179). Reeds in haar tijd was ze vanwege haar visioenen en vrijgevochten geest een veelbesproken figuur, maar niet minder opvallend is hoe zij juist nu, vele eeuwen later, op zoveel belangstelling kan rekenen. In haar leven en werk herkennen we immers een inspiratie waarnaar velen zo naarstig op zoek zijn, een wijsheid die geen scheiding kent tussen het religieuze hart, het wetenschappelijk denken en het kunstzinnig handelen. Haar theologie mag dan traditioneel en orthodox zijn – in 2012 is zij zelfs uitgeroepen tot Kerklerares – haar goddelijke imaginaties ontsluiten nog steeds diepere lagen van de christelijke mysteriën.

Op deze studiedag ontdekken we hoe voor Hildegard God, kosmos en mens onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Aan de hand van enkele van haar teksten, mede opgeluisterd door haar liturgische muziek, wordt duidelijk dat ware menswording slechts mogelijk is indien het ware, het goede en het schone niet langer gescheiden zijn, maar juist elkaar verhelderen en versterken. In een wereld die wordt gekweld door toenemende polarisatie en zieldodend materialisme, waar ook de schepping zucht naar verlossing, is dit een boodschap die ons nog steeds kan inspireren. 

Dagindeling
10:00u             Welkom en koffie.
10:30u             Lezing – Visioenen van waarheid, goedheid en schoonheid. De goddelijke wijsheid van Hildegard van Bingen
11:45u             Pauze
12:00u             Lezing – vervolg
13:00u             Lunchpauze: neem zelf lunchpakket mee – voor koffie en thee wordt gezorgd
14:00u             Beschouwing van enkele visioenen en teksten van Hildegard van Bingen
15:00u             Pauze
15:15u             Voortzetting beschouwing van enkele visioenen en teksten
16:00u             Afsluiting

David Nieuwejaers (Roef) is een onafhankelijk onderzoeker van traditionele westerse spiritualiteit, waarbij hij zich vooral verbonden voelt met christelijke theosofie en mystiek. Vanuit deze inspiratie heeft hij in 2010 de studiegroep Ad Fontes opgericht, en geeft hij regelmatig lezingen en studieklassen. Hij is tevens medeoprichter van The Fellowship of St Michael Archangel (Lillois, België), een gemeenschap van monniken en leken die tot doel heeft ruimte te scheppen voor het contemplatieve leven in dialoog met de spirituele zoektocht van de mens van vandaag. Professioneel is hij werkzaam aan de rechtenfaculteit van de Universiteit Maastricht.

Inschrijven is noodzakelijk
Daar het aantal plaatsen voor deze mooie studiedag beperkt is, is inschrijven beslist noodzakelijk. Reservering wordt pas definitief na betaling. Dit wordt door ons bevestigd. Een wachtlijst wordt aangelegd als het maximale aantal plaatsen wordt overschreden. Inschrijven uitsluitend via dit formulier. De link geeft informatie over kosten en betalingen. 

Plaats: Gebouw Loge Utrecht, 1e verdieping (geen lift aanwezig), Kruisstraat 307, 3581 GK Utrecht. De Kruisstraat, een zijstraat van de Biltstraat, is goed bereikbaar via openbaar vervoer. Betaald parkeren in parkeergarage Kruisstraat, of op terrein Kruisdwarsstraat 2, voor zover plek.

Studiedag over “De Filokalia: een gids voor (het herstel van) de schoonheid van de ziel”- David Nieuwejaers

Volgens alle wijsheidstradities is het de roeping van de mens een belichaming te zijn van het goede, het ware en het schone. Maar zij onderwijzen ook dat we lijden aan een ernstige vorm van bewustzijnsvernauwing, vergelijkbaar met dronkenschap of diepe slaap, waardoor we voor deze goddelijke kwaliteiten niet ontvankelijk zijn. We zullen moeten ontwaken, en wel in de eerste plaats uit de illusie dat we reeds wakker zijn. Op deze studiedag bespreken we een bijzonder ‘ontnuchterend’ werk dat ons kan helpen geestelijk te ontwaken: de Filokalia, een van de belangrijkste spirituele bronnen van het Oosters Christendom.

De Filokalia (letterlijk ‘liefde voor het schone’) is een verzameling van teksten, gebaseerd op de ervaringen van contemplatieve meesters van de vroeg-christelijke kerk. Zij leren ons dat het onmogelijk is het ware te kennen, het schone te beminnen en het goede te willen, zolang we in de greep blijven van illusies en passies. Zolang we alles en iedereen, inclusief het Heilige, tot ‘objecten’ van ons handelen, onze emoties en onze gedachten maken, blijft het oog van het hart gesloten voor de wezenlijke aard der dingen. Er zijn twee contemplatieve praktijken die ons van deze blindheid voor de werkelijkheid kunnen genezen: waakzaamheid of open aandacht, en het gebed van het hart. De focus van deze dag zal liggen op de beoefening van waakzaamheid.

We zullen de Filokalia niet alleen bespreken binnen de context van de Oosters-Orthodoxe traditie, maar ook in het licht van het zogenaamde ‘Werk’ zoals onderwezen door Gurdjieff, Ouspensky en Nicoll. Daar zij mede door de Filokalia zijn geïnspireerd, en hun onderricht bovendien als een vorm van ‘esoterisch’ christendom beschouwen, kan zo’n vergelijking bijzonder vruchtbaar zijn. Zo kunnen we zelfs ontdekken dat de exoterische en esoterische dimensies van het Christendom twee aanzichten zijn van eenzelfde werkelijkheid, namelijk het herstel van de oorspronkelijke schoonheid van de ziel als beeld en gelijkenis van de Heilige. 

Dagindeling

10:00u             Welkom en koffie.
10:30u             Lezing – De Filokalia: een gids voor (het herstel van) de schoonheid van de ziel
11:45u             Pauze
12:00u             Lezing – vervolg
13:00u             Lunchpauze: neem zelf lunchpakket mee – voor koffie en thee wordt gezorgd
14:00u             Gezamenlijke bespreking van teksten uit de Filokalia
15:00u             Pauze
15:15u             Voortzetting bespreking van teksten uit de Filokalia
16:00u             Afsluiting

David Nieuwejaers (Roef) is een onafhankelijk onderzoeker van traditionele westerse spiritualiteit, waarbij hij zich vooral verbonden voelt met christelijke theosofie en mystiek. Vanuit deze inspiratie heeft hij in 2010 de studiegroep Ad Fontes opgericht, en geeft hij regelmatig lezingen en studieklassen. Hij is tevens medeoprichter van The Fellowship of St Michael Archangel (Lillois, België), een gemeenschap van monniken en leken die tot doel heeft ruimte te scheppen voor het contemplatieve leven in dialoog met de spirituele zoektocht van de mens van vandaag. Professioneel is hij werkzaam aan de rechtenfaculteit van de Universiteit Maastricht.

Inschrijven is noodzakelijk
Daar het aantal plaatsen voor deze mooie studiedag beperkt is, is inschrijven beslist noodzakelijk. Reservering wordt pas definitief na betaling. Dit wordt door ons bevestigd. Een wachtlijst wordt aangelegd als het maximale aantal plaatsen wordt overschreden. Inschrijven uitsluitend via dit formulier. De link geeft informatie over kosten en betalingen. 

Programma over Hildegard van Bingen op 23 februari
Men dient zich via bovenstaand formulier apart voor dit programma op te geven. Voor het programma: klik hier.

Plaats: Gebouw Loge Utrecht, 1e verdieping (geen lift aanwezig), Kruisstraat 307, 3581 GK Utrecht. De Kruisstraat, een zijstraat van de Biltstraat, is goed bereikbaar via openbaar vervoer. Betaald parkeren in parkeergarage Kruisstraat, of op terrein Kruisdwarsstraat 2, voor zover plek.

Openbare lezing: “Juist handelen, de brug slaan tussen hemel en aarde”- Frank Kouwe

Juist handelen is een thema dat een centrale rol speelt in de ethiek en vanuit verschillende ethische theorieën bestaan er verschillende opvattingen over wat het begrip inhoudt. In zijn voordracht zal Frank Kouwe het onderwerp benaderen vanuit religieuze opvattingen. Omdat we op de avond van de voordracht vlak voor Kerstmis zijn, zal hij ook specifiek ingaan op de mogelijke relatie en betekenis van dat feest met het onderwerp Juist Handelen.

Frank Kouwe (75) is bioloog en sinds 1977 priester in de Vrij Katholieke Kerk en werkzaam in de kerkgemeente Utrecht. Hij is lid van de Theosofische Vereniging sinds 1972. Frank is getrouwd en heeft drie kinderen en vier kleinkinderen.

 

Het nieuwe programma is bekend!

Wat zou er eigenlijk nieuw kunnen zijn als we het hebben over de oude en tijdloze wijsheid die via de theosofie tot ons komt? Eigenlijk niets natuurlijk. De antwoorden zijn daar, maar de vragen die wij in de 21e eeuw stellen, vanuit het punt waarop wij in onze individuele of gemeenschappelijke zoektocht zijn aangeland, zijn aan verandering onderhevig.

Zo proberen we in ons lezingenprogramma ieder jaar vanuit een andere invalshoek ons begrip van de tijdloze wijsheid te verdiepen. Afgelopen jaar was ons thema: “Struikelend op het pad” en hebben we gekeken naar zowel de hindernissen als het “hulpaanbod” op het pad van de spirituele reiziger. En dit jaar zal ons overkoepelende thema zijn: “Bronnen van wijsheid”, waarbij we speciaal aandacht zullen schenken aan hoe die ons handelen kunnen beïnvloeden.

We hebben dit jaar een wat uitgebreider programma dan de afgelopen jaren. In januari en in februari zijn er twee extra studiezondagen met David Nieuwejaers over Theresa van Avila en Johannes van het Kruis. En in april zijn er twee bijeenkomsten op de vrijdagavond over Krishnamurti, o.l.v. Peter Jonkers. Het programma voor het eerste halfjaar vind je rechts op deze pagina, binnenkort volgt de rest.

 

Aankomende evenementen

Bekijk kalender